เมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2565 ทีมนิด้านำโดย ผศ.ดร.วรรษิดา บุญญาณเมธาพร รองคณบดีฝ่ายวางแผนและพัฒนา คณะการจัดการการท่องเที่ยว และที่ปรึกษาในโครงการออมสินยุวพัฒน์รักษ์ถิ่น ยกกำลัง 2 ประจำปี 2565 และทีมนักศึกษาในโครงการ ร่วมลงพื้นที่ศูนย์การเรียนรู้เพื่อการพึ่งตนเองบ้านสุมาลี เพื่อสัมภาษณ์เชิงลึกคุณครูสุรชัย สะนิละ ประธานศูนย์ฯ เกี่ยวกับประเด็นปัญหา และความต้องการของพื้นที่
เพื่อนำไปต่อยอดเป็นกิจกรรมท่องเที่ยวอย่างสร้างสรรค์ ที่มีเป้าหมายให้นักท่องเที่ยวได้เรียนรู้เกี่ยวกับทักษะการใช้ชีวิต องค์ความรู้ด้านเกษตรกรรมและองค์ความรู้ด้านสุขภาพ โดยมุ่งเน้นการวางแผนการตลาดและการสื่อสารประชาสัมพันธ์หลากหลายช่องทาง เจาะกลุ่มตลาดเป้าหมาย 3 กลุ่ม คือกลุ่มครอบครัว กลุ่มศึกษาดูงาน และกลุ่มนักเรียน-นักศึกษา เพื่อให้เกิดรายได้ และความยั่งยืนในพื้นที่ชุมชน จากการลงพื้นที่สัมภาษณ์ข้อมูลเชิงลึกพบว่า
ศูนย์การเรียนรู้เพื่อการพึ่งตนเองบ้านสุมาลี: บ้านเลขที่ 29 หมู่ที่ 2 แขวงหนองจอก เขตหนองจอก กรุงเทพมหานคร รหัสไปรษณีย์ 10530
มีทรัพยากรในพื้นที่: หมวดการท่องเที่ยวเชิงเกษตร ได้แก่ องค์ความรู้เกี่ยวกับการทำการเกษตร (การทำปุ๋ย การทำฮอร์โมน การปลูกต้นไม้ การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร) ไม้ประดับ ไม้มงคล ไม้เศรษฐกิจ
หมวดการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ได้แก่ อุปกรณ์เสริมสุขภาพยางยืดฟิตกาย อุปกรณ์นวดฝ่าเท้า อุปกรณ์ไม้กดเท้า และองค์ความรู้ด้านสุขภาพ
ปัญหาในพื้นที่: เนื่องจากบ้านสุมาลี เป็นพื้นที่ที่จัดตั้งเป็นศูนย์การเรียนรู้เพื่อการพึ่งตนเอง เพื่อไปสู่เป้าหมายของการพัฒนาคนให้มีความพออยู่พอกิน สามารถพึ่งพาตนเอง และสามารถอยู่ร่วมกันกับสังคม ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้ อย่างไรก็ตาม จากการลงพื้นที่พบว่าบ้านสุมาลีประสบปัญหา 4 ด้าน คือ
1. ขาดการปรับภูมิทัศน์ที่สวยงาม เพื่อให้เหมาะสมแก่การพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว
2. ขาดการเชื่อมโยงเครือข่ายทางการท่องเที่ยว เนื่องจากชุมชนเพิ่งเริ่มต้นเปิดเป็นแหล่งท่องเที่ยว
3. ขาดงบประมาณในการดูแลและปรับปรุงสถานที่ เนื่องจากชุมชนเน้นการถ่ายทอดความรู้เป็นส่วนใหญ่ไม่ได้แสวงหากำไร จึงทำให้ยัง ไม่เกิดการกระจายรายได้ของศูนย์การเรียนรู้สู่ชุมชน
4. ขาดช่องทางการประชาสัมพันธ์แหล่งท่องเที่ยวที่หลากหลาย เนื่องจากส่วนใหญ่ชุมชนจะประชาสัมพันธ์ผ่านช่องทางออฟไลน์ (ตลาดน้ำพรประภา) ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ยังไม่เป็นที่รู้จัก
ความต้องการในพื้นที่: บ้านสุมาลีเน้นการเรียนรู้ทักษะชีวิตแก่นักท่องเที่ยวและผู้ที่มาศึกษาดูงานให้สามารถทำได้จริง เป็นการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ เรียนรู้จริง ปฏิบัติได้จริงโดยใช้การท่องเที่ยวเป็นเครื่องมือ ในการสร้างงาน สร้างอาชีพให้กับเครือข่ายในชุมชน
ประเด็นการพัฒนา
1. การพัฒนากิจกรรมการท่องเที่ยวเพื่อตอบโจทย์กลุ่มเป้าหมาย 3 กลุ่ม คือ กลุ่มศึกษาดูงาน กลุ่มครอบครัว และกลุ่มนักเรียน-นักศึกษา โดยมีรูปแบบการท่องเที่ยวคือการท่องเที่ยวเกษตรเชิงสุขภาพ (Agro-Wellness)
2. การปรับภูมิทัศน์บริเวณรอบศูนย์การเรียนรู้เพื่อการพึ่งตนเองบ้านสุมาลี เพื่อรองรับการท่องเที่ยว (Landscape)
3. การสร้างโปรแกรมการท่องเที่ยวเพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวให้เข้ามาในพื้นที่โดยเน้นนักท่องเที่ยวกลุ่มคุณภาพ
4. การสร้างองค์ความรู้เรื่องการตลาดออนไลน์ การทำบัญชีอย่างง่าย การวางแผนการตลาดและการสร้างโมเดลธุรกิจใหม่ (New Business Model) ให้กับชุมชน
5. การประชาสัมพันธ์ การทำการตลาดผ่านช่องทางออนไลน์ (Facebook Page) โดยเป็นพี่เลี้ยงในระยะเวลาสิ้นสุดโครงการและต่อยอดให้กับคนในพื้นที่
6. การจัดทำหนังสืออิเล็คทรอนิค (E-book) เพื่อรวบรวมเรื่องราวที่น่าสนใจของพื้นที่ กิจกรรมการท่องเที่ยว และข้อมูลผลิตภัณฑ์
วัตถุประสงค์การพัฒนา
1. เพื่อให้ชุมชนมีการพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ๆ เพื่อต่อยอดด้านการพัฒนาการท่องเที่ยวในพื้นที่ เช่น การบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยว การทำการตลาดเพื่อการท่องเที่ยว และการทำบัญชีอย่างง่าย
2. เพื่อให้แหล่งท่องเที่ยวได้รับการพัฒนาทั้งในมิติของพื้นที่ และมิติของบุคลากรทางการท่องเที่ยว
3. เพื่อสร้างอาชีพและรายได้จากการท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม สามารถกระจายรายได้อย่างเป็นธรรม
4. เพื่อสร้างการรับรู้ในวงกว้างเกี่ยวกับแหล่งท่องเที่ยวผ่านช่องทางที่หลากหลายทั้งออนไลน์และออฟไลน์
